رئیس سازمان فضایی ایران با اشاره به حمایت مالی معاونت علمی ریاستجمهوری از مجموعه امیدفضا در قالب تسهیلات، گفت: سازمان فضایی نیز در قالب خرید تصاویر ماهوارهای از این مجموعه خصوصی فضایی حمایت کرده است، ولی در میان همه بازیگران اکوسیستم توسعه فناوری فضایی معاونت علمی نقش بسیار مؤثری در حمایت از شرکتهای دانش بنیان دارد.
دکتر حسن سالاریه امروز در حاشیه مراسم پرتاب ماهوارههای هدهد و کوثر در جمع خبرنگاران با بیان اینکه به غیر از شرکت امید فضا بخشهای خصوصی دیگری در صنعت فضایی فعال هستند، گفت: در حال حاضر وابسته به دانشگاهها، شرکتهای خصوصی خوبی در این صنعت توسعه یافتهاند که از جمله آن میتوان به شرکتهای وابسته به دانشگاه صنعتی امیرکبیر اشاره کرد.
وی با بیان اینکه وابستگی این شرکتها به دانشگاهها به معنای فارغالتحصیلان دانشگاهی است که تشکیل شرکت دادهاند و اظهار کرد: برای پروژههای ماهواره پژوهش ۱ و ۲ و ۴ با سه بخش خصوصی مختلف قرارداد منعقد کردیم و پروژه ماهواره پژوهش ۳ نیز در مرحله مناقصه است.
سالاریه خاطر نشان کرد: منظومه ماهوارهای شهید سلیمانی با چندین شرکت خصوصی در کنار یک مجموعه دولتی در دستور کار قرار دارد، از این رو بخش خصوصی در این حوزه فعال شده و قریب ۲۰ شرکت بخش خصوصی در حوزه ساخت ماهواره وارد شدهاند.
رئیس سازمان فضایی ایران با بیان اینکه حوزه ماهواره حوزه پر ریسکی است، ادامه داد: از این رو این شرکتها در کنار هم میتوانند این ریسکها را کاهش دهند.
هزینههای پرتاب ماهواره
وی در خصوص هزینههای پرتاب ماهواره، توضیح داد: مجموعه امید فضا یک توافقنامه با معاونت علمی داشته است که در قالب تسهیلات، اعتباراتی به این شرکت واگذار شد که به نظر من کار درستی بوده، چرا که بخش خصوصی را نباید وابسته به پولهای بلاعوض کنیم، چون به تدریج بخش خصوصی به بخش دولتی دیگر تبدیل میشود.
وی با اشاره به حمایت سازمان فضایی از این شرکت، گفت: قرار دادی که سازمان فضایی با مجموعه امید فضا منعقد کرد، در قالب خرید تصاویر ماهوارهای بوده است، به این معنا که برای اولین بار قراردادی را با بخش خصوصی منعقد کردیم که اعلام شد ما با ماهواره و پرتابگر آن کاری نداریم، ولی محصول نهایی را در اختیار ما قرار دهند.
سالاریه تاکید کرد: این رویکرد موجب میشود که شرکتها در حوزه طراحی و ساخت ماهواره و همچنین در پرتاب ماهواره نقش آفرینی کنند، ضمن آنکه نسبت به مدیریت کلیه ریسکهای این حوزه اقدام کنند. در نهایت شرکتها میتوانند در کوتاهترین زمان ماهواره را به مرحله نهایی برسانند.
رئیس سازمان فضایی ایران خاطر نشان کرد: در قالب این قرار داد به شرکت امید فضا پیش پرداختی برای خرید تصاویر ماهوارهها پرداخت کردیم و بر این اساس بخش خوبی از تصاویر را پیش خرید کردیم. این نگاه سبب میشود که از این طریق بتوانیم از این شرکت حمایت کنیم.
وی افزود: حمایت سازمان فضایی از بخش خصوصی پیش پرداخت تصاویر ماهوارهای بوده است.
پرتاب عملیاتی هدهد وکوثر
وی در پاسخ به این سؤال که پرتاب بامداد امروز ماهوارههای هدهد و کوثر آزمایشی بوده یا عملیاتی؟ ادامه داد: این دو ماهواره که امروز پرتاب شدند، ماهوارههای عملیاتی هستند، البته هر ماهواره عملیاتی نیز ریسکهای زیادی دارد و ممکن است ماهواره در مدار قرار گیرد و برخی از بخشهای آن دچار نقص فنی شود و برخی تصاویر آن کیفیت پایینی داشته باشد و این نقصها جزء ذات پروژههای فضایی است.
سالاریه یادآور شد: حتی شرکتهای حرفهای سازنده ماهواره هم دچار این ریسکها میشوند، به گونهای که چند وقت پیش یکی از ماهوارهها در مدار ژئو دچار نقص فنی جدی شد، در حالی که سازنده آن نیز یک شرکت بسیار قدیمی و دارای سابقه طولانی در این حوزه بوده است.
وی در خصوص عدم موفقیت این شرکت در ارسال تصاویر، گفت: ما قراردادی را با این شرکت منعقد کردیم، ضمن آنکه شرکتهای بیمهای نیز وارد پروژههای فضایی شدند.
سالاریه با بیان اینکه بالاخره پروژههای فضایی با ریسکهای زیادی همراه هستند، اظهار کرد: از این رو در این اکوسیستم هر کدام از بازیگران باید نقش خود را ایفا کند. معاونت علمی در این حوزه بیشتر نقش حمایتی دارد و ما در سازمان فضایی، طراحی مسیر را انجام میدهیم و هدفگذاری میکنیم و محصول نهایی را از طریق پیشخرید، خرید میکنیم و این روالی است که در دنیا در حال اجرا است.
وی با بیان اینکه صندوقها و بیمهها هر کدام نقشهای خود را در اکوسیستم فضایی بازی میکنند، گفت: در این بین معاونت علمی نقش بسیار مؤثری در حمایت از شرکتهای دانشبنیان دارد.
اولین دستور رئیسجمهور برای تامین منابع حوزه فضایی
سالاریه به دستور رئیسجمهور برای تامین منابع مالی فضایی، گفت: ما در توسعه صنعت فضایی بر اساس مصوبات شورای عالی انقلاب فضایی، بودجه سالانهای را برای بخشهای مختلف صنعت فضایی در نظر گرفتیم که با تغییر دولت گرچه جلسه شورای عالی فضایی هنوز تشکیل نشده است، ولی اتفاق میمونی که رخ داد، این بود که در حوزه فضایی، پیوستگی داشتیم و دستخوش تغییر نشد؛ به این معنا که پیشبینی که شورای عالی فضایی در دولت قبل در زمینه بودجه این حوزه صورت گرفته بود، در دولت جدید بدون آنکه تغییری در سیاستها ایجاد شود، آن روند ادامه یافت.
رئیس سازمان فضایی خاطر نشان کرد: اتفاق خوب دیگری که رخ داد، این بود که شخص رئیسجمهور برای حوزه ماهواره مخابراتی ورود بسیار جدی داشت که این رویکرد میتواند برای کشور آورده خوبی داشته باشد.
سالاریه با بیان اینکه جلسات شورای عالی فضایی در سال جاری برگزار خواهد شد، گفت: ولی زمان دقیق برگزاری این جلسه را نمیتوانم اعلام کنم.